Premierę dokumentu „Żołnierz Rzeczpospolitej” w reżyserii Wojciecha Niebelskiego i Marka Wrony, a także projekcję filmów „Mój przyjaciel Laluś” oraz „Wyklęty” zaplanowała na swojej antenie TVP Historia w niedzielę, 1 marca z okazji Narodowego Dnia Pamięci Żołnierzy Wyklętych.
„Żołnierz Rzeczpospolitej” opowiada o Edwardzie Bzymku–Strzałkowskim, wybitnej postaci podziemia niepodległościowego. Był on oficerem w czasie kampanii wrześniowej, a później szefem wywiadu i kontrwywiadu AK południowych okręgów Generalnego Gubernatorstwa. Jego siatka w trakcie wojny rozpracowywała niemieckie struktury i instytucje, demaskowała kolaborantów, uczestniczyła w zabezpieczeniu słynnej akcji Most III, zwieńczonej przerzutem pocisku V2 na Zachód. Przygotowywała się również do działania w warunkach przewidywanej okupacji sowieckiej, rozpracowując struktury podziemia komunistycznego. Po zakończeniu wojny Brygady Wywiadowcze weszły w skład organizacji Wolność i Niezawisłość, zaś Edward Bzymek-Strzałkowski został członkiem jej II Zarządu. Dwa dni po aresztowaniu w 1946 r., podjął desperacki krok, aby chronić swoich współtowarzyszy wyskoczył z II piętra kamienicy w krakowskiej siedzibie Urzędu Bezpieczeństwa Publicznego przy Placu Inwalidów. W ciężkim stanie, został przetransportowany do szpitala więziennego na Montelupich. Po bestialskim śledztwie skazano go na karę śmierci w tzw. procesie krakowskim, zamienioną ostatecznie na wieloletnie więzienie. Do końca życia był inwigilowany. W 1992 r. został zrehabilitowany, zaś władze Krakowa nazywały jego imieniem jedną z ulic miasta. W 2011 r. Prezydent RP odznaczył go pośmiertnie Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski.
Dokument o Edwardzie Bzymku–Strzałkowskim będzie można zobaczyć w TVP Historia 1 marca o godz. 19. Dwie godziny później pokazany zostanie film dokumentalny „Mój przyjaciel Laluś” w reżyserii Dariusza Walusiaka o ostatnim z Żołnierzy Wyklętych, sierżancie Józefie Franczaku „Lalusiu”, zastrzelonym 21 października 1963 r.
Na godz. 22.10 będzie zaplanowano dramat „Wyklęty” z 2017 r. w reżyserii Konrada Łęckiego. Jest to oparta na faktach fabuła, której akcja toczy się w Polsce w drugiej połowie lat 40. XX wieku, zaś jego bohaterami są członkowie zbrojnego podziemia niepodległościowego, walczący z władzą ludową o powojenny kształt Polski.
opr. jka, źródło: TVP
