Jak donoszą rosyjskie media, Federalna Służba Bezpieczeństwa opracowała instrukcje, dzięki którym będzie mogła dokonywać rewizji mieszkań bez zgody sądu.
Do tej pory, aby przeprowadzić przeszukanie, należało wszcząć określoną sprawę karną i uzyskać na to zgodę sądu. Zgodnie z projektem nowej instrukcji FSB, pracownicy tej służby będą mieli możliwość przeprowadzania rewizji w mieszkaniach bez uzyskiwania zgody sądu. Zobowiązani zostaną tylko już po fakcie do zawiadomienia sądu w ciągu jednego dnia o przeprowadzonym przeszukaniu. Instrukcja nie została jeszcze zatwierdzona, ale nie ma wątpliwości, że będzie wdrożona. Część rosyjskich mediów pisała już o tym, że FSB chce wprowadzić takie zmiany. Zauważono, że stoją one w sprzeczności z konstytucyjnym prawem do nienaruszalności mieszkania.
Zgodnie z projektem instrukcji, funkcjonariusze FSB mogą w pilnych przypadkach przeprowadzić rewizję mieszkania lub innego lokalu bez zgody sądy, muszą tylko uzyskać pozwolenie od jednego z szefów jednostki FSB. Do „pilnych przypadków”, zalicza się te, które „mogą doprowadzić do popełnienia poważnego lub szczególnie ciężkiego przestępstwa, a także istnienie danych o zdarzeniach i działaniach (bezczynności) stwarzających zagrożenie dla państwa, wojska, gospodarki, informacji lub bezpieczeństwa ekologicznego Rosji”. Już po przeprowadzeniu kontroli pracownicy FSB mają obowiązek poinformować sąd o przeprowadzonej czynności operacyjnej.
Krytycy proponowanych rozwiązań zwracają uwagę, że często trudno jest określić, czy sytuacja w danym przypadku zagraża bezpieczeństwu narodowemu kraju, czy też nie.
„Chodzi o to – wyjaśnił proszący o zachowanie anonimowości biegły – że przeszukanie jest czynnością procesową w ramach wszczętej sprawy karnej, a oględziny operacyjną czynnością dochodzeniową, która odbywa się poza procesem karnym. Jednak zarówno pierwsza, jak i druga czynność wiąże się z wtargnięciem policji do mieszkania. A zgodnie z konstytucją Rosji nienaruszalność mieszkania jest jednym z praw gwarantowanych. Dlatego wszelkie działania związane z obecnością funkcjonariuszy organów ścigania i sił bezpieczeństwa w domu wymagają kontroli sądowej.” Proponowana instrukcja narusza tę zasadę i jest niezgodna z prawem.
Komentatorzy w Rosji podzielili się na dwa obozy. Ci, którym zależy na ochronie praw człowieka, twierdzą, że tą instrukcją FSB łamie prawo i ułatwia sobie życie. Drudzy, dla których samowola państwa jest ponad wszystko, aprobują pojawianie się w dokumentach legislacyjnych zapisów korzystnych dla sił bezpieczeństwa pozwalających im usprawiedliwić wszelkie działania naruszające prawa człowieka.
