Okres pandemii wymógł na mediach i na dziennikarzach nowy model pracy i zdobywania informacji. Pojawił się tryb pracy zdalnej, co w pewien sposób zmieniło funkcjonowanie redakcji. Myślę, że również media katolickie, zwłaszcza prasa katolicka, wyciągnęła ważną lekcję z zaistniałej sytuacji.
Obecność na kontynencie cyfrowym
Trwająca obecnie pandemia niewątpliwie stawia przed redakcjami katolickimi pytania o ich obecność w świecie cyfrowym. I myślę, że już dzisiaj jest łatwo zauważalne to, że media katolickie powinny utrzymać swoją obecność na kontynencie cyfrowym, co niewątpliwie pomaga także w utrzymywaniu więzi ze stałymi czytelnikami. Bardzo ważne w tej sytuacji jest nie tylko łączenie wydania papierowego z aktywnością w sieci, ale również szukanie wciąż nowych form przekazu, tak aby nie utracić stałych czytelników, a zyskać nowych, szczególnie z młodego pokolenia. Ważną rolę odgrywają e-wydania. Naturalnie „Niedziela” takie e-wydanie zaoferowała swoim czytelnikom zachęcając: „Czytaj „Niedzielę” na komputerze, tablecie, telefonie”.
Oczywiście ten trudny okres, który przeżywamy powoduje, że coraz bardziej ewoluujemy w stronę rzeczywistości cyfrowej. Tym niemniej stali czytelnicy chcą utrzymania wydania papierowego gazet. Być może potwierdza to również prawdę, że to co wydrukowane, jest bardziej trwałe, bardziej rzetelne. Do informacji wydrukowanych zawsze można powrócić i spokojniej przeczytać, zastanowić się. Tymczasem informacje w świecie cyfrowym są podane bardzo szybko, co oczywiście jest plusem, ale również bardzo szybko znikają z pola widzenia czytelnika.
Być z czytelnikami
Jesteśmy w okresie przed świętami Bożego Narodzenia. Myślę, że szczególnie teraz potrzebny jest kontakt z czytelnikami. Pokazanie im, że nie są i nie będą sami w te święta. Dotyczy to również okresu Adwentu. Może zmieniać się model funkcjonowania poszczególnych redakcji, ale media zawsze i w każdej sytuacji powinny być nośnikami nadziei. Redaktor naczelny „Niedzieli” ks. dr Jarosław Grabowski wypowiedział kiedyś bardzo ważne słowa: „Od mediów katolickich zawsze powinno się wymagać więcej, bo nie są one medialnym fast foodem”. Jako „Niedziela” chcemy budować kulturę Adwentu. To bardzo ważne w naszych czasach. W społeczeństwie dostrzegamy pewne „skażenie” komercyjne. Moim zdaniem ważne jest budowanie kultury Adwentu i przypominanie, że zwyczaje adwentowe też są częścią kultury życia chrześcijańskiego. Obowiązkiem mediów katolickich jest ciągła troska o obecność przesłania Adwentu w przestrzeni medialnej. Będziemy chcieli przeżyć z naszymi czytelnikami ten czas. Również dzięki propozycjom, które pojawią się w wydaniu drukowanym „Niedzieli”, jak i na portalu naszego tygodnika.
Praca w pandemii
Oczywiście również w „Niedzieli” część zespołu pracuje w trybie zdalnym. Praca ta jest w trybie rotacyjnym. To po prostu wymóg czasu, w którym się znajdujemy. Naturalnie pojawiły się również rozwiązania dotyczące komunikowania się z redaktorami. Mam na myśli kolegia redakcyjne w trybie online. Pewnie tak również dzieje się w pozostałych redakcjach. Widzimy równocześnie, że bardzo potrzebny jednak jest osobisty kontakt, teraz w pewien sposób utrudniony.
Jednym z problemów jaki pojawił się w okresie pandemii to było i jest nadal niewątpliwie trudniejsze zdobywanie informacji. Praktycznie tradycyjne tematy kościelne zniknęły z dnia na dzień. Dlatego swoją kreatywnością, pomysłowością muszą wykazać się dziennikarze i redaktorzy pism katolickich. Oczywiście technika nigdy nie może zastąpić człowieka. Dzisiaj również dziennikarz katolicki korzysta z najnowszych osiągnięć techniki, wyposażony jest w narzędzia ułatwiające pracę, dostęp do newsów: laptopy, smartfony najnowszej generacji dyktafony itp. Nie zapominajmy jednak, że nawet najnowsza technologia, która ułatwia pracę dziennikarzowi, nie zastąpi przecież atrakcyjności tekstu, chociaż pomaga w szybkości przekazu.
„Cyberteologia” i „twitter teologia”
Bł. ks. Jakub Alberione mówił o „apostolstwie wydawniczym”. Ono w przypadku mediów katolickich wciąż odgrywa ważną rolę, naturalnie przy użyciu nowych środków komunikowania. W okresie pandemii nasi czytelnicy coraz częściej pytają o obecność Boga, o sens wiary. Jako „Niedziela” staramy się odpowiadać naszym czytelnikom na ich wątpliwości, pytania o sens życia, cierpienia. Dlatego każdego tygodnia mamy w naszym czasopiśmie specjalny dodatek „Niedziela liturgiczna”, w której jest rubryka „teolog odpowiada”. Oczywiście nasi czytelnicy znajdują te odpowiedzi również na portalu „Niedzieli” pod linkiem https://www.niedziela.pl/znalezione?q=teolog+odpowiada .
Jest to forma koniecznej dzisiaj „cyberteologii”. Również na naszym twitterze jest odesłanie do tekstów, w których czytelnik znajdzie odpowiedź na nurtujące go pytania z zakresu duchowości i wiary. Ja to nazywam „twitter teologią”.
Na zakończenie chciałbym przywołać słowa, które kiedyś usłyszałem, że trudności i przeszkody nie są tylko po to, aby je omijać, ale mogą być darem ku przyszłości i trzeba je pokonywać.
Ks. Mariusz Frukacz, dziennikarz Tyg. Kat. „Niedziela”.
