Dr Jolanta Hajdasz została nowym prezesem Stowarzyszenia Dziennikarzy Polskich. Krzysztof Skowroński po 13 latach kierowania największą i najstarszą organizacją dziennikarską w Polsce nie kandydował na kolejną kadencję. – SDP ma szansę być ostoją wartości, etosu naszego zawodu. Dla mnie najistotniejsze będzie, aby ocalić niezależne, profesjonalne dziennikarstwo – powiedziała Jolanta Hajdasz.
Nowe władze Stowarzyszenia Dziennikarzy Polskich wybrał Zjazd Sprawozdawczo-Wyborczy delegatów, który odbywał się w dniach 12 – 13 października w Domu Pracy Twórczej SDP w Kazimierzu Dolnym. Najpierw jego uczestnicy wysłuchali sprawozdania z działalności Zarządu Głównego w mijającej kadencji 2021 – 2024, które przedstawił prezes Krzysztof Skowroński.
Cztery kadencje: romantyczna, euforyczna, pandemiczna i…
– Po raz czwarty przedstawiam takie sprawozdanie – podkreślił na wstępie Krzysztof Skowroński. – Pierwszą kadencję nazwałem romantyczną, drugą euforyczną, trzecią pandemiczną, dla czwartej nie mam nazwy, choć była najtrudniejsza.
Zwrócił uwagę, że w tym czasie SDP musiało się zmierzyć z wyzwaniami jakie postawiła rosyjska agresja na Ukrainę. Stowarzyszenie od początku wojny za naszą wschodnią granicą włączyło się w pomoc dla Ukrainy, najpierw dla dziennikarzy z tego kraju, później udostępniło Dom Pracy Twórczej dla dzieci z Mariupola.
– SDP było też takim pomostem dla międzynarodowych organizacji dziennikarskich w organizowaniu pomocy dla Ukrainy – dodał Skowroński.
Przypomniał też, że to SDP, zaraz po 24 lutym 2022 roku, zwróciło się do międzynarodowych organizacji dziennikarskich z apelem o wykluczenie z tych gremiów rosyjskich organizacji.
Dalej Krzysztof Skowroński mówił o innych cennych inicjatywach, jakie udało się zrealizować w mijającej kadencji, np. cyklu wywiadów z ludźmi kultury „SDP Cafe”, w który zaangażowane zostały oddziały SDP czy projekcie Stop Fake PL, którego celem było przeciwdziałanie dezinformacji.
Ustępujący prezes SDP podkreślił, że najważniejszą i najbardziej aktywną komórką Stowarzyszenia jest Centrum Monitoringu Wolności Prasy.
Dyrektor CMWP SDP dr Jolanta Hajdasz przypomniała, że Centrum zajmuje się sprawami dziennikarzy, którzy mają kłopoty w związku z wykonywaniem swojego zawodu oraz zabiera publicznie głos, gdy naruszane są zasady wolności słowa. W mijającej kadencji CMWP wydało ponad 80 oświadczeń oraz stanowisk i objęło pomocą prawną ponad 70 dziennikarzy.
– Wszystkie nasze działania są jawne i transparentne, a żaden dziennikarz nie odchodzi bez wsparcia – podkreśliła Jolanta Hajdasz.
Szczegółowe sprawozdanie z działalności CMWP SDP można znaleźć TUTAJ.
Na zakończenie swojego sprawozdania Krzysztof Skowroński powiedział, że hasłem nowych władz SDP powinno być obrona dziennikarzy i wolności słowa.
Główna Komisja Rewizyjna pozytywnie oceniła działalność zarządu w sferach gospodarczej oraz statutowej i rekomendowała delegatom udzielenie absolutorium ustępującym władzom. Przewodniczący GKR Janusz Wikowski podkreślił, że SDP ma płynność finansową i potencjał gospodarczy do dalszego działania i realizowanie swoich celów statutowych.
Podczas dyskusji delegatów nad sprawozdaniem ZG padły m.in. głosy krytyki, że SDP sprzyja jednej stronie politycznego sporu. Odpierając te zarzuty Krzysztof Skowroński podkreślił, że Stowarzyszenie jest otwarte dla wszystkich dziennikarzy. – Każdy dziennikarz, który się zgłosi zostaje przyjęty i może później kandydować do władz. SDP nie jest zamknięte dla nikogo. SDP nie jest upolitycznione, nie jest zależne od żadnej partii politycznej. To, że myśl konserwatywna wygrała, to jest decyzja poszczególnych zjazdów SDP – wyjaśniał ustępujący prezes.
Delegaci zdecydowaną większością głosu udzielili absolutorium władzom SDP kadencji 2021 – 2024. Za głosowało 90 delegatów, 13 było przeciwnych, a pięciu wstrzymało się od głosu.
Krzysztof Skowroński zdecydował, że nie będzie ponownie ubiegał się o funkcję prezesa SDP. Uczestnicy Zjazdu owacjami podziękowali mu za 13 lat kierowania Stowarzyszeniem. Wręczono kwiaty i pamiątkowy portret.
Ocalić niezależne, profesjonalne dziennikarstwo
Punktem kulminacyjnym pierwszego dnia Zjazdu był wybór prezesa SDP. Na tę funkcję zgłoszono tylko jedną kandydaturę – Jolantę Hajdasz, dotychczasową wiceprezes Stowarzyszenia i dyrektor Centrum Monitoringu Wolności Prasy SDP.
Kandydatka prezentując się przed głosowaniem podkreśliła, że praktycznie całe swoje zawodowe życie związana jest z SDP. Wspomniała, że jako studentka uczestniczyła w zjeździe reaktywacyjnym SDP w 1989 roku, zaraz potem wstąpiła w szeregi tej organizacji.
– Kolejny punkt zwrotny dla mnie to był rok 2011, kiedy po raz pierwszy zostałam wybrana do Zarządu Głównego SDP. Tak jak Krzysztof Skowroński, jestem cztery kadencje w zarządzie SDP. Dwie kadencje temu zostałam wiceprezesem, a w 2017 roku dyrektorem Centrum Monitoringu Wolności Prasy – mówiła Jolanta Hajdasz.
Zaznaczyła, że tak jak dotychczas, zamierza łączyć pracę w zarządzie SDP z funkcją dyrektora CMWP. Wyjaśniła, że ścisły kontakt Zarządu Głównego z Centrum jest potrzebny. – Nie możemy być odrębną instytucją – stwierdziła Jolanta Hajdasz. – Nie boję się ani nadmiaru pracy, ani odpowiedzialności. Nie chcę tego rozdzielać, przynajmniej do czasu, gdy będę mogła Centrum przekazać osobie, która będzie kontynuować to co nam udało się wspólnie zrobić.
Kandydatka na prezesa SDP przedstawiła swój program na najbliższe lata. – To obrona wolności słowa i obrona dziennikarzy. Jesteśmy w bardzo trudnym punkcie, zwrotnym wręcz dla naszego środowiska. Z jednej strony napór internetu, mediów społecznościowych, zupełnie innego dziennikarstwa niż dziennikarstwo tradycyjne, a z drugiej polaryzacja polityczna, która wpływa na nas naprawdę coraz mocniej i powoduje, że bardzo trudno budować wspólny mianownik dla nas i pogodzić się z tymi, którzy po prostu w fundamentalnych sprawach się z nami nie zgadzają – mówiła Jolanta Hajdasz.
Przyznała, że nie będzie to łatwe działanie. – Ale widzimy jakie są zagrożenia dla tej wolności słowa w ostatnich latach i to SDP ma szansę być taką ostoją wartości, etosu naszego zawodu – stwierdziła.
Dodała, że SDP jest główną reprezentacją dziennikarzy w Polsce na forum międzynarodowym. – Na umocnienie naszej pozycji chciałabym pracować – zadeklarowała.
Jolanta Hajdasz powiedziała, że jej marzeniem jest, aby w Domu Dziennikarza przy ul. Foksal w Warszawie powstała biblioteka i czytelnia dotycząca historii dziennikarstwa w Polsce. Zapowiedziała również, że zadba o stabilizację finansową Stowarzyszenia.
– Dla mnie najistotniejsze będzie, aby ocalić niezależne, profesjonalne dziennikarstwo i aby służyć jak umiem najlepiej – zakończyła swoje wystąpienie kandydatka na prezesa SDP.
Jolantę Hajdasz uzyskała poparcie zdecydowanej większości delegatów, za głosowało 91 osób, 17 przeciwko, trzy wstrzymały się.
Nowe władze na cztery lata
W dalszej części obrad wybrano członków Zarządu Głównego. W gronie tym znaleźli się: Hubert Bekrycht, Paweł Gąsiorski, Maria Giedz, Krzysztof Gurba, Michał Karnowski, Andrzej Klimczak, Wanda Nadobnik, Mariusz Pilis, Anna Popek, Krzysztof Skowroński, Aleksandra Tabaczyńska, Janusz Życzkowski. Siedem z tych osób (Hubert Bekrycht, Maria Giedz, Andrzej Klimczak, Wanda Nadobnik, Mariusz Pilis, Krzysztof Skowroński i Aleksandra Tabaczyńska) w Zarządzie Głównym SDP będą już kolejną kadencję.
W skład Głównej Komisji Rewizyjnej weszli natomiast: Łukasz Brodzik, Zbigniew Natkański, Wojciech Pokora, Grzegorz Radzicki i Janusz Wikowski. GKR szybko zwołała zebranie i na przewodniczącego wybrała Janusza Wikowskiego, a na jego zastępcę Zbigniewa Natkańskiego. Sekretarzem został Łukasz Brodzik.
Naczelny Sąd Dziennikarski nowej kadencji pracować będzie w składzie: Miłosz Kluba, Józef Kowalski, Krzysztof Kurkiewicz, Grzegorz Mika, Anna Pakuła-Sacharczuk, Monika Pietraszkiewicz, Barbara Ziółkowska.
Do Komisji Interwencyjnej wybrano: Magdalenę Drohomirecką, Teresę Koziatek, Sonię Kwaśny, Jana Poniatowskiego i Krystynę Różańską-Gorgolewską. Rzecznikiem Dyscyplinarnym został Wojciech Reszczyński.
Zgodnie z nowym statutem, przyjętym przez Zjazd Delegatów w marcu tego roku, kadencja nowych władz SDP będzie trwała cztery lata, a nie tak jak dotychczas, trzy.
Drugi dzień Zjazdu pod znakiem uchwał
Drugiego dnia Zjazdu delegaci przyjęli pięć uchwał dotyczących ważnych spraw m.in. bezprawnego przejęcia mediów publicznych, blokowania dostępu do informacji, czy niepokojącego wzrostu liczby procesów typu SLAP, nękających dziennikarzy. Poniżej prezentujemy pełne treści uchwał.
Uchwały Zjazdu Sprawozdawczo-Wyborczego Delegatów SDP w dniach 12 – 13 października
Uchwała nr 1
Zjazd delegatów SDP w Kazimierzu Dolnym 12 – 13.10.2024 podtrzymuje swoją negatywną ocenę działań podejmowanych przez rząd Donalda Tuska wobec środowisk dziennikarskich, w tym jednoznacznie krytyczną ocenę bezprawnego siłowego przejęcia mediów publicznych w grudniu 2023 r. Konsekwencją tych pozaprawnych działań jest zapaść programowa i finansowa tych mediów, a ich efektem dramatyczny spadek liczby odbiorców tych mediów. Działania te prowadzą do systematycznie pogłębiającej się marginalizacji TVP S.A, Polskiego Radia, PAP oraz 17 rozgłośni regionalnych Polskiego Radia na rynku mediów w Polsce. Skutkiem tego jest brak równowagi i pluralizmu w polskim systemie medialnym, czego przejawem jest stałe i systematyczne eliminowanie treści konserwatywnych, prawicowych oraz katolickich z przestrzeni publicznej. Jaskrawym przykładem działań rządu przeciwko mediom jest także próba wyeliminowania z rynku medialnego środków komunikowania niezależnych od rządu, czego przykładem są ataki rządzących polityków i ich zaplecza medialnego na środowisko związane z katolickim Radiem Maryja, TV Republika oraz inne media, w których można dzisiaj przedstawiać krytyczny wobec rządzących punkt widzenia.
Zjazd Delegatów SDP kategorycznie domaga się od partii tworzących rząd Donalda Tuska zaprzestania działań niszczących pluralizm i niezależność medialną w Polsce oraz apeluje do Prezydenta RP i pozostałych instytucji odpowiedzialnych za ład medialny w Polsce o natychmiastowe podjęcie działań w celu ochrony wolności mediów w naszym kraju.
Uchwała nr 2
Uchwała Zjazdu delegatów Stowarzyszenia Dziennikarzy Polskich w sprawie ks. Michała Olszewskiego
Odwołując się do solidarności zawodowej i międzyludzkiej oraz do poczucia sprawiedliwości, my Delegaci Sprawozdawczo – Wyborczego Zjazdu Delegatów Stowarzyszenia Dziennikarzy Polskich wyrażamy stanowczy sprzeciw wobec przetrzymywana w areszcie śledczym założyciela Radia Profeto księdza Michała Olszewskiego.
Domagamy się:
– natychmiastowego zwolnienia księdza Michała Olszewskiego oraz dwóch urzędniczek zatrzymanych w związku z domniemaniem nieprawidłowości w pozyskiwaniu środków z Funduszu Sprawiedliwości
– umożliwienie księdzu Michałowi Olszewskiemu oraz Paniom Karolinie i Urszuli – urzędniczkom Ministerstwa Sprawiedliwości – odpowiadania z wolnej stopy – pełnej jawności prowadzonych w tej sprawie rozpraw sądowych
Wzywamy:
Środowisko dziennikarskie do przestrzegania zasad etyki zawodowej, czyli zaprzestania publikacji szerzących pomówienia i godzących w dobre imię wspomnianych osób.
Uchwała nr 3
Uchwała przeciwko rządowej blokadzie dostępu do informacji
Zjazd Delegatów Stowarzyszenia Dziennikarzy Polskich obradujący w Kazimierzu Dolnym 12 – 13 października 2024 roku dziękuje Międzynarodowej Federacji Dziennikarzy i Europejskiej Federacji Dziennikarzy (IFJ/EFJ) za poparcie protestu SDP przeciwko zakazowi wstępu dla dziennikarzy TV Republika na rządowe konferencje prasowe.
Zakaz miał szczególnie symboliczne znaczenie podczas katastrofalnej powodzi, która dotknęła wielu mieszkańców Polski we wrześniu br. Rządowy zakaz wstępu na konferencje prasowe, czy posiedzenia sztabów kryzysowych, stanowił zagrożenie dla osób żyjących na terenach dotkniętych tą klęską żywiołową.
Działania ograniczające równy dostęp do informacji dla wszystkich polskich mediów są cenzurowaniem przekazów dziennikarskich istotnych dla wolności słowa w Polsce.
Uchwała nr 4
Zjazd Delegatów SDP zwraca się do międzynarodowych federacji dziennikarskich z prośbą o pomoc w wyjaśnieniu okoliczności śmierci ukraińskiej dziennikarki Wiktorii Roszczyny, która była wzięta do niewoli, jako jeniec wojenny. W czasie konwojowania jej przez Rosjan z Taganrogu do Moskwy nastąpił tajemniczy zgon dziennikarki. Wiktoria Roszczyna była przewidywana do wymiany jeńców wojennych.
Uchwała nr 5
Uchwała Zjazdu delegatów SDP w obronie dziennikarzy
Zjazd Delegatów SDP z najwyższym zaniepokojeniem obserwuje rosnącą w Polsce liczbę procesów przeciwko dziennikarzom i mediom, w tym dziennikarzom i mediom konserwatywnym i katolickim. Procesy te stają się w Polsce skutecznym narzędziem tłumienia debaty publicznej. Wykorzystywane są zarówno przez władze, jak i przez korporacje. Pozwy te i akty oskarżenia trafiają do sądów zarówno cywilnych, jak i karnych. Ich celem nie jest wyjaśnienie danej sprawy i dążenie do prawdy, ale uprzykrzenie życia dziennikarzom poprzez uwikłanie ich w długą, kosztowną i skomplikowaną procedurę prawną. Celem tego działania jest wywołanie tzw. efektu mrożącego, czyli zniechęcenie dziennikarzy do zajmowania się trudnymi sprawami społecznymi, także tymi które wywołują spory i kontrowersje.
Jest to nie do pogodzenia z funkcjami, jakie w państwie prawa powinny pełnić wolne media. Przyczynia się to do niszczenia wolnej debaty, godząc w jeden z fundamentów porządku prawnego Rzeczypospolitej Polskiej, jakim jest wolność słowa. Apelujemy do rządzących i osób odpowiedzialnych za ład medialny oraz do wymiaru sprawiedliwości w Polsce o podjęcie działań zmierzających do zapobieżenia tym szkodliwym praktykom.